Stomerij Stoeke

In de jaren tachtig van de 19e eeuw vestigt Pieter Stoeken (Stoeke), wolverver, 37 jaar, (geb. 17-01-1852) zich met zijn gezin op Vollersgracht 24. Op 13-09-1883 vraagt hij een vergunning aan voor het oprichten van een manufactuurververij in een perceel aan de Grutterspoort, 'uitkomende aan de Gedempte Voldersgracht 31'.

Grutterspoort juli 2017

Grutterspoort tekening C. Tromp, 1924

Rond het jaar 1900 komt er verandering in de bedrijfsactiviteiten van Pieter Stoeken. Op 1 mei 1900 vertrekt het gezin van Pieter Stoeken en Geertruida Vermont naar Haarlemmerstraat 233. In het Leidsch Dagblad van 05-04-1900 staat dat de stoomververij van P. Stoeke van de Voldersgracht is verplaatst naar Haarlemmerstraat 223. Waarschijnlijk is er op Haarlemmerstraat 223 alleen een winkel, waar de goederen worden aangeleverd en opgehaald en gebeurde dit voorheen op Vollersgracht 24. Intussen heeft J. Stoeke op 14-01-1890 in de veiling het pand Vollersgracht 23 gekocht, waarin eveneens een manufactuurververij is gevestigd. Vermoedelijk grenst dit perceel aan de bedrijfruimte in de Grutterspoort. P. Stoeke krijgt op 13-11-1905 een hinderwetvergunning voor het oprichten van een door een stoommachine van 2 pk gedreven manufacturen ververij in het perceel Gedempte Voldersgracht no 23. De aanvrager kan Pieter Stoeke (geb. 1852) zijn of zijn zoon, Pieter Stoeke (geb. 1876).
In 1906 verhuist de winkel in de Haarlemmerstraat van nummer 223 naar nummer 199.

Vollersgracht 23 en 21

Vollersgracht 11

De firma Stoeke vraagt diverse keren een hinderwetvergunning aan voor het uitbreiden van de stomerij op Vollersgracht 23. Ook Vollersgracht 21 is op een gegeven moment in gebruik als wasserij In 1926 wordt ook een deel van het terrein van het in 1925 gesloopte Van Dishof bij de stomerij getrokken. De Van Dishof bevond zich achter de Vollersgracht 13-21, met 11 als toegangspoort. Zeker is dat later het hele terrein van Vollersgracht 11 en alles wat achter Vollersgracht 13 t/m 21 ligt door de wasserij wordt gebruikt.


plattegrond van de stomerij

Begin jaren dertig worden elders in de stad panden in gebruik genomen: Haagweg 8, Haarlemmerweg 11. Er komt een winkel op Haarlemmerstraat 4. Rond die tijd is er sprake van twee wasserijbedrijven die allebei de naam Stoeke gebruiken. Er komen ook vestigingen in Den Haag, Scheveningen en Delft. Uit onderstaande advertentie blijkt dat de relatie tussen de verschillende bedrijven niet optimaal is.


NLC 06-02-1932

De andere zaak is de Leidsche stoomververij en chemische wasscherij P. Stoeke en Zonen, Vennoten P. Stoeke, G. v.d. Reyden, Chr. Stoeke en M. Stoeke. Ze hebben een winkel op Haarlemmerstraat 4. De wasserij heeft als adres Voldersgracht 23.

Het ongeluk
Op 24 juni 1933 zijn twee firmanten van Stomerij Stoeke van Vollersgracht 23 betrokken bij een ernstig ongeval. De broers Martinus en Christiaan Stoeke reden met een chauffeur en enkele anderen in een vrachtwagen op de Rijksstraatweg tussen Wassenaar en Den Haag. Ze stopten aan de rechterkant van de weg omdat ze merkten dat ze een pakje verloren. De twee broers stapten uit en raapten het pakje op. Er naderde een personenwagen die kennelijk nogal onhandig reageerde op een tegemoetkomende auto. De twee broers werden aangereden. Christaan brak een been. Martinus was zwaarder gewond en is een paar weken later aan de gevolgen overleden. De zaak kwam voor de rechtbank en de chauffeur van de personen auto werd veroordeeld tot drie maanden hechtenis en intrekking van zijn rijbewijs voor een jaar.

In 1940 heeft de Firma P. Stoeke de winkel nog steeds op Haarlemmerstraat 199, maar de ‘fabriek’ zit dan op Geregracht 3-7.

Het lijkt erop dat de wasserij aan de Vollersgracht intussen gesplitst is. Op Vollersgracht 21 zit een bedrijf dat een winkel heeft op Haarlemmerstraat 4 en het bedrijf op Vollersgracht 23 heeft een winkel op Kort Rapenburg 12. Er zijn dan dus drie stomerijen onder de naam Stoeke. Op 30 januari 1943 komen de bedrijven van de Vollersgracht slecht in het nieuws:


LC 30-01-1943

In 1948 wordt de naam van de wasserij Stoeke aan de Geregracht veranderd in ‘De Kroon’.


LD 17-11-1948

De stomerij op Vollersgracht 21 gaat in 1951 failliet. Het bedrijf op Vollersgracht 23 is waarschijnlijk kort daarvoor al beëindigd.